Gelibolu Yarımadası’nın en çok ziyaret edilen ana ziyaret noktası olan Abide, Eski hisarlık Burnu üzerindeki antik Eleaus’un yerleşim yerinin kalıntıları üzerinde yapılmıştır. Açılan bir proje yarışması sonucunda 37 proje arasından Doğan Erginbaş, İsmail Utkular ve Feridun Kip tarafından hazırlanan proje seçilmiş olup Abidenin temeli 17 Nisan 1954 tarihinde, yani Çanakkale Savaşları’ndan tam 39 yıl sonra başlanabilmiştir. Yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle inşaat biraz uzun sürmüş, hatta inşaatın devam edebilmesi için halk arasında para toplamıştır. İkinci Anafartalar Zaferi’nin 45. Yıldönümü olan 21 Ağustos 1960 tarihi ziyarete açılan Çanakkale Şehitler Abidesi, Çanakkale Muharebelerinde şehit düşen tüm askerlerimizi simgelemekte ve onların anısını yaşatmaktadır. Mimarı Doğan Erginbaş’ın kendi ifadesiyle abide Tüm coğrafyalardan gelen şehitlerimizin toplu bir şekilde göğe yükselişini temsil etmektedir.7.5 m genişlikte, 10 metre aralıklı 4 ayak üzerine oturtulan Abide,41 metre 70 santim yüksekliğindedir. Ayaklarının üzerinde muharebe anlarını yansıtan 8 adet kabartma rölyefler bulunmaktadır. Abide’nin mimarı Prof. Doğan Erginbaş’ın gözetiminde, Prof. Ferit Özşen tarafından yapılan bu rölyeflerde, “Çanakkale’de Mustafa Kemal ve Arkadaşları, “Yurtta Sulh Cihanda Sulh”, “Nusrat Mayın Gemisi”, “Savaşlarda Düşman Gemilerinin Batırılışı”, “Siperlerde Mustafa Kemal Mehmetçiklerle” ve “Çanakkale’deki Topçu Bataryaları” yer almaktadır. 2004 yılındaki düzenlemelerde tavanının iç kısmına mat cam seramiğinden Türk Bayrağı yapılmış, 2007 yılında da depreme karşı güçlendirme çalışmaları ve tadilatlar yapılarak abidenin altındaki müze alanı genişletilmiştir.
Abidenin arka bölümünde yer alan sembolik mezarlıklar2007 yılında ziyarete açılmıştır. Şehitlikte Çanakkale Muharebeleri sırasında şehit düşen ve bugüne kadar isimleri tespit edilebilmiş 59.408 şehidimizin isimleri bulunmaktadır.
Yine sembolik şehitliğin önünde muharebe dönemini yansıtan 45 m uzunluğunda bir rölyef bulunmaktadır. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencilerinin katkılarıyla yapılan Rölyefi geçtikten sonra, sembolik şehitliğin başlangıç bölümünde Meçhul Asker mezarı yer almaktadır. Arıburnu muharebelerinden sonra bir ANZAC Askerinin yanında Avustralya’ya götürdüğü ifade edilen ve bir Türk askerine ait olan kafatası, yıllar sonra, 10 Mart 2003 tarihinde Türkiye’ye teslim edilmiş olup 18 Mart 2003’te resmî törenle bugünkü noktaya defnedilmiştir. Meçhul Asker mezarının karşısında, Mustafa Kemal Atatürk’ün 1934’te Çanakkale’de ölen Anzac Askerleri için yazmış olduğu mektuptaki sözlerinin yer aldığı mermer bir kitabe bulunmaktadır. Bu mektup, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün yaklaşmakta olan 2.Dünya Savaşı öncesindeki kutuplaşmaları sezerek, Türkiye olarak barışçıl bir duruş sergilediğimizi göstermek, Avusturalya ve Yeni Zelanda Milletleri ile geçmişte yaşanılanların tekrar etmesinin önüne geçmek amacıyla yazılmış diplomatik bir şaheserdir.
Avusturalya ve Yeni Zelanda’dan gelen ziyaretçiler, her yıl 25 Nisan sabahında yapılan Anzac Ayininde bu mektubu okumaktadırlar.
“Bu memleketin toprakları üstünde kanlarını döken kahramanlar. Burada dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar. Gözyaşlarınızı dindiriniz, evlatlarınız bizim bağrımızdadır, huzur içindedirler. Ve huzur içinde rahat rahat uyuyacaklardır. Onlar bu toprakta canlarını verdikten sonra, artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.”
Tören alanın bir kenarında olan 70 m yüksekliğindeki bayrak 18 Mart 2008’de yenilenmiş, bayrağını da Antalya Büyük Şehir Belediyesi hediye etmiştir. (ebatı: 22.5×15 m. , 337.5 m2’dir.) Her yıl 18 Mart tarihinde, ülkenin dört bir yanından gelen vatandaşlar ve devlet erkânı tarafından Abide tören alanında anma merasimleri düzenlenmektedir.
